Het lymfsysteem
Naast het bloedvatenstelsel heeft het lichaam een tweede vaatstelsel: het lymfestelsel. Zoals er bloed door de bloedvaten stroomt, stroomt er lymfe door het lymfestelsel. Terwijl de bloedvaten bloed aan- en afvoeren naar en van de organen, is het lymfestelsel een systeem dat alleen afvoert. Lymfoedeem ontstaat door een tekortschieten van het lymfsysteem.
Lymfe, ook wel weefselvocht genoemd, bevat ongeveer dezelfde bestanddelen als bloedplasma maar heeft een hogere concentratie eiwitten. Terwijl de bloedvaten bloed aanvoeren naar en afvoeren van de organen, is het lymfestelsel alleen een afvoerend systeem.
De bekendste functies van het lymfsysteem zijn: Reguleren van vocht in de weefsels, en het afvoeren van overtollig vloeistof uit de weefsels; Vetabsorptie vanuit de ingewanden; Afweerfunctie.
Lymfoedeem
Het lymfsysteem is een eenrichtingsverkeer: er is geen centrale pomp. Het begint als het ware ‘blind’ in de weefsels, komt dan in de haarvaatjes en vervolgens in de grote lymfvaten. Lymfoedeem ontstaat door een tekortschieten van het lymfsysteem. Daardoor kan eiwitrijk lymfe, ook wel weefselvocht genoemd, niet op een normale manier uit de weefsels worden afgevoerd. Er is bij lymfoedeem sprake van een verstoord evenwicht tussen aan- en afvoer van lymfvocht.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen aangeboren en niet-aangeboren lymfoedeem.
Aangeboren (primair) lymfoedeem
Bij deze vorm van lymfoedeem is er sprake van een aangeboren afwijking van het lymfsysteem. Het kan zich direct na de geboorte al uiten. In de meeste gevallen echter ontwikkelt het zich tussen de puberteit en
het vijfendertigste levensjaar. Maar ook daarna kan aangeboren lymfoedeem zich nog ontwikkelen door bijvoorbeeld een hevige verwonding, een sportblessure of een simpele muggenbeet.
Niet-aangeboren (secundair) lymfoedeem
Deze vorm van lymfoedeem ontstaat door een invloed van buitenaf die het lymfestelsel beschadigt. Dat kan een wondroosinfectie (erysipelas) zijn, ernstige verbranding van de huid of een open botbreuk.
Vaker is lymfoedeem een gevolg van de behandeling voor kanker, omdat dan de lymfeklieren zijn verwijderd of beschadigd door operatie en bestraling. Deze vorm van oedeem kan direct na de behandeling optreden, maar het kan ook vele jaren later nog de kop opsteken.
Kenmerken/verschijnselen lymfoedeem
- Zwelling;
- Zwaar en vermoeid of ‘strak’ gevoel;
- Beperking in uw dagelijks functioneren;
- Bewegingsbeperking;
- Tintelingen en pijn;
- Infecties;
- Huidafwijkingen.
Behandelmogelijkheden niet-operatief
Behandelingsmogelijkheden bij ‘Huid- en Oedeemtherapie Inge van der Aa’:
- Manuele lymfedrainage;
- Endermologie
- Littekenbehandeling;
- Fasciatechnieken van Willie Fourie;
- Zwachtelen;
- Lymftaping;
- Aanmeten therapeutisch elastische kousen (steunkousen);
- Aanmeten compressie hulpmiddelen;
- Bewegingsadviezen;
- Leef adviezen;
- Zelfmanagement.
Om zo snel mogelijk resultaat te bereiken, werken we nauw samen met:
- De fysiotherapeut;
- De diëtist/voedingsconsulent;
- De podotherapeut;
- Overige specialisten.
Behandelmogelijkheden operatief
Operatieve behandeling wordt alleen toegepast wanneer niet-operatieve behandelingen onvoldoende vermindering van de zwelling geven. Een operatieve behandeling vereist specifieke deskundigheid.
Microchirurgische technieken zijn in ontwikkeling. Deze technieken zijn gericht op het afvoeren van oedeem in een ander lymfvat of in de bloedsomloop in de aderen ófwel het creëren van een omleiding rondom beschadigde/afwezige lymfevaten (lymfatische reconstructie), ófwel het implanteren van gezond lymfeweefsel (transplantatie van lymfeweefsel). Er zal nog verder onderzoek moeten worden verricht om de indicaties voor dergelijke chirurgie te bepalen.
Meer informatie over lymfoedeem en de behandeling
Wilt u meer informatie over onze therapie? Maak dan een afspraak met één van onze ervaren huidtherapeuten. Tijdens een intake gesprek zal de huidtherapeut samen met u bepalen welk behandeltraject het beste bij u past.
