Wat is lipoedeem
Lipoedeem betekent letterlijk ‘vet- en vochtophoping’. Het is een chronische aandoening waarbij vetweefsel ongelijkmatig verdeeld is over het lichaam. Lipoedeem ontwikkelt zich over het algemeen tijdens of net na de puberteit, maar de aandoening kan ook tijdens de zwangerschap of op latere leeftijd tot uiting komen tijdens de overgang. De aandoening komt vrijwel uitsluitend bij vrouwen voor en dikwijls zijn er meer patiënten binnen een familie, hoewel erfelijkheid nog niet is aangetoond. Bij mannen wijst lipoedeem op een hormonale stoornis.
Het is belangrijk om lipoedeem in een vroeg stadium te ontdekken. Wanneer lipoedeem langdurig onbehandeld blijft, kan er lymfoedeem ontstaan, ook wel lymfo-lipoedeem genoemd.
Verschijnselen lipoedeem
- Onevenredig zware benen, heupen, billen en/of armen waarbij het overtollige vetweefsel abrupt stopt bij knieën of enkels of bij ellebogen of polsen;
- Gewichtsverlies heeft nauwelijks effect op de buitenproportionele vet- en vochtophopingen;
- Pijnlijk, zwaar of vermoeid gevoel in de benen;
- Er ontstaan regelmatig en gemakkelijk blauwe plekken;
- Er is vaak een sinaasappelhuid (cellulitis);
- Er is bij een groot aantal patiënten een verschil van twee of drie kledingmaten tussen boven- en onderkant van het lichaam;
- Krachtverlies van de spieren van armen en benen;
- Gewrichtsklachten leiden (vaak knie- en heupklachten);
- Koud gevoel in de benen;
- Huid schuurt bij lopen, wat tot irritatie leidt.
Diagnose
Ondanks de hiervoor genoemde vrij kenmerkende verschijnselen is het toch moeilijk om de diagnose lipoedeem te stellen. Dit komt omdat de oorzaak van lipoedeem nog onduidelijk is. Wat wel bekend is, is dat het niet wordt veroorzaakt door te veel of te vet eten. U kunt het beste een huisarts of medisch specialist benaderen voor een diagnose en een gezondheidsprofiel.
Een chirurgische ingreep in de vorm van liposuctie kan in een vergevorderd stadium de functionaliteit van het lichaam verbeteren, pijnklachten en zwelling verminderen en uw fysieke uiterlijk en kwaliteit van leven verbeteren.
Behandelmogelijkheden niet-operatief
Behandelingsmogelijkheden bij ‘Huid- en Oedeemtherapie Inge van der Aa’:
- Lipomassage, een behandeling waarbij pijnklachten en cellulitis aanzienlijk verminderen.
- Leefadviezen;
- Bewegingsadviezen. Door beter gebruik van spieren, met name de kuitspieren en meer bewegen wordt de lymf- en vaatpomp in de kuiten gestimuleerd;
- Aanmeten therapeutisch elastische kousen (‘steunkousen’) die het effect van de lymf- en vaatpomp in de kuiten zullen versterken en eventueel oedeemvorming voorkomen;
- Zwachtelen, met name voor de behandeling van het component lymfoedeem;
- Huidverzorgingsadviezen.
Om zo snel mogelijk resultaat te bereiken, werken we nauw samen met:
- De fysiotherapeut;
- De diëtist/voedingsconsulent;
- De podotherapeut;
- Overige specialisten.
Let wel: een behandeling die erop is gericht de oorzaak van lipoedeem weg te nemen, is er niet.
De behandeling van lipoedeem richt zich op:
- Verminderen van de klachten;
- Verbeteren van de lichamelijke activiteiten;
- Voorkomen van toename van het lipoedeem;
- Voorkomen van bijkomende factoren zoals met name overgewicht en conditieverlies;
- Aandacht voor bijkomende vochtophoping (soms veroorzaakt door een bijkomende lymf- afvloedstoornis), uitgezette aderen (spataderen), het verkrijgen van inzicht in de ziekte en afnemende lichamelijke activiteit;
- Zelfmanagement.
Behandelmogelijkheden operatief
In uitzonderlijke gevallen wordt gekozen voor de operatieve ingreep; liposuctie, ook wel liposculpture genoemd. Liposuctie bij lipoedeem is een uiterst specialistische behandeling. Daarom zal deze behandeling slechts in een beperkt aantal centra aangeboden kunnen worden aan een selecte groep patiënten.
Bij deze specialistische behandeling wordt het vetweefsel verwijderd door middel van liposuctie met tumescente lokale anesthesie (een speciale wijze van plaatselijke verdoving door het inbrengen van een grote hoeveelheid vloeistof) en met gebruik van vibrerende canules. Deze techniek zorgt er voor dat de lymfvaten niet beschadigen, zoals bij de klassieke liposuctie vaak wel het geval is.
Voorafgaand aan de operatie is het belangrijk toe- stemming van de ziektekostenverzekering te krijgen om de financiële consequenties duidelijk te hebben.